Thomas E Cope, Klinik Akademi Üyesi, Cambridge Üniversitesi: “Nöronötesi yayılma” olarak adlandırılan bu fikir daha önce ileri sürülmüştü ve farelerde yapılan çalışmalarla desteklenmişti. Eğer sağlıklı bir farenin beynine anormal tau enjekte edilirse, tau hızlı şekilde yayılıyor ve farenin bunama belirtileri göstermesine neden oluyor.
Ancak, aynı sürecin insanlarda gerçekleştiği daha önce gösterilmemişti. Fareler üzerinde yapılan çalışmalardan elde edilen bulgular tartışmalıydı çünkü enjekte edilen tau miktarı nispeten yüksekti ve hastalığın ilerleyişi, insanlarda olduğundan çok daha hızlı gerçekleşmişti.
Biz yaptığımız çalışmada, iki tane gelişmiş beyin görüntüleme yöntemini birleştirdik. Bunlardan ilki, belirli moleküllerin bulunup bulunmadığını görmek için beyni taramamıza olanak sağlayan pozitron yayma tomografisi (PET). İkincisi ise, beyindeki kan akışını gerçek zamanlı olarak ölçen işlevsel manyetik yankı görüntüleme (fMRI). Bu yöntem, birbirleriyle iletişim kuran beyin bölgelerinin oluşturduğu faaliyeti gözlemlememize olanak sağlıyor.
İlk defa, aynı insanları her iki yöntemle de tarayarak, Alzheimer olan canlı insanlardaki beyin bağlantılarını, anormal tau dağılımı ile doğrudan ilişkilendirmeyi başardık.
Beyin bağlantısallığını analiz etmek için, “grafik analizi” adı verilen matematiksel bir yöntem kullandık. Bu yöntem, beyni 598 tane eşit boyutlu bölgeye ayırmayı kapsıyor.
Ardından, bölgeler arasındaki bağlantısallıklara bir sosyal ağ gibi davranarak, bir beyin bölgesinin sahip olduğu bağlantı sayısı, ne kadar “arkadaşlık” grubuna katıldığı ve bir beyin bölgesindeki bağlantıların ne kadarının yine birbirleriyle bağlantılı olduğu gibi etmenleri belirledik.
Bir grip salgını olduğu zaman, enfekte olması ve sonra enfeksiyonu diğerlerine bulaştırması en muhtemel olan insanlar, sosyal bağlantı sayısı yüksek olan insanlardır.
Alzheimer hastalığında tau miktarının artmasının, beynin genel olarak daha az bağlantılı hale gelmesine sebep olduğunu ve geriye kalan bağlantıların, giderek daha fazla rastgele hale geldiğini gösterdik.
Kaynak:
https://academic.oup.com/brain/advance-article/doi/10.1093/brain/awx347/4775021
Son yorumlar