Merhaba arkadaşlar yeni bir yazı dizisi ile sizlerle beraberiz. Bu yazımızda PLC teknolojisinden bahsedeceğiz. Öncelikle PLC ilk ne zaman çıktı, gelişim aşamaları, programlanması ve nerelerde kullanıldığı konularında detaylı bilgiler vereceğiz.
PLC ler (Programlanır Lojik Kontrolör) başlangıçta PC şeklinde ifade edilmekteydi. Fakat bu durum kişisel bilgisayarların yani PC lerin kullanımı yaygınlaşmaya başladıktan sonra ikisinin karıştırılabileceği düşünülerek, günümüzde PLC ile gösterilmektedir. Bazı kitaplarda PLC’nin Türkçe karşılığı Programlanabilir Mantık Denetleyicileri olarak da ifade edilmektedir.
PLC’ler için uygun bir tanım şu şekilde yapılabilir. PLC’ler; makineleri ve prosesleri kontrol etmek amacıyla lojik, zamanlama, sayma ve aritmetik işlemleri gibi özel fonksiyonları yürütebilen ve emirleri saklamak için programlanabilir hafıza kullanan sayısal bilgisayar kontrollü elektronik cihazlarıdır.
PLC ler kişisel bilgisayarlara oldukça benzemektedir. Onlardan farklı yanı ise çok fazla giriş ve çıkış noktaları olmasıdır. Bu da bize aynı anda birçok cihazı kontrol etme imkanı sağlamaktadır.
Aşağıdaki şekilde kontrol işleminin nasıl icra edildiği genel olarak verilmiştir.
PLC kullanıcı programına uygun olarak sürekli olarak girişleri okur, kullanıcı programını icra eder ve çıkışlara gerekli değişiklikleri yükler. Kullanıcı programında gerekli değişiklikler yapılarak donanımı değiştirmeden algoritma değiştirilmiş olur. Tipik bir PLC genel olarak aşağıdaki şekilde verilen bölümlerden oluşur.
PLC’nin Sağlamış Olduğu Yararlar ve Zararlar
PLC uygulamalarının başlıca üstünlükleri şunlardır:
1. Esneklik:
Eskiden her makine kendisine ait kontrol devresine sahipti. 15 tane makine varsa bunlar içinde 15 tane kontrol devre seti gerekebilirdi. Günümüzde bir PLC 15 tane alt programa giriş yaparak bütün makineleri kontrol edebilir. Bir işlemi değiştirmek için sadece bir butona basmak yeterlidir. Bunun için PLC çok esnektir.
2. Sayısız Kontaklar:
Çok sayıda yardımcı kontak, yardımcı role ve sayıcılar PLC’de mevcuttur.Eğer sadece dört tane yardımcı role kontağınız varsa ve işlemden dolayı üç tane daha kontağa ihtiyacınız varsa, dizayn ettiğiniz sistemi değiştirmeniz gerekir. Buda maliyeti artırır. Bununla birlikte PLC hafızası yeterli ise sadece program değişikliği yapılır.
3. Düşük Fiyat:
Teknoloji ve bilimin birlikte gelişmesiyle, PLC daha güçlü ve daha ucuz hale geldi. İçinde rölesi, sayıcısı, zamanlayıcısı ve diğer fonksiyonları olan bir PLC’ye çok düşük bir fiyata sahip olabilirsiniz.
4. Önceden Simule Etme:
Programı yüklemeden ve yerine monte etmeden önce tek bir PLC modülü simule edilebilir. Operatörler I/O modülündeki ledleri gözleyerek istenen şartlara göre programı değiştirirler. Buda eski röleli sistemlere göre sistemde arıza ararken çok zaman kazanmamıza sebep olur.
5. Hızlı İşlem Zamanı:
Rölelerin çalışma süresi oldukça yavaştır. Fakat PLC sadece bir kaç mikro saniye içinde farklı komutları işletebilir. Ardışık komutların işlem zamanı sadece 0.65 µs sürmektedir.
6. Devre Planlamasında Ladder Diyagramının Kullanımı:
Röle kontrol devreli PLC programı yapmak için bilgisayar bağlı PLC ladder diyagramı düzenleme yazılımı veya ladder diyagram derleyicisi kullanabilir.
7. Sağlamlık, Kolay Bakım:
PLC sayısal elektronik devrelerin birleşiminden meydana gelir. Mekanik ve röleli sistemlerle karşılaştırıldığında daha sağlamdır ve bakım masrafı çok düşüktür.
8.Kontrol sistemindeki elemanların satın alma işlemini kolaylaştırma:
Klasik röle kontrollü devrelerde kullanılan malzemeleri değişik firmalardan sipariş etmeniz gerekebilir. Her elemanın teslim süresi aynı olmaz. PLC tüm malzemeleri bir kerede sipariş edilebilir ve hepsi aynı anda teslim edilir. Buda teslim süresindeki gecikmeleri önler ve satın alma işlemini kolaylaştırır.
9. Kolayca veri dosyasına dönüşme:
PLC programını (örneğin ladder diagramı) PLC’den veya bilgisayara bağlı bir yazıcıdan çıktı olarak alabilirsiniz. Böylece PLC’deki tüm bilgiler bir dosya haline dönüştürülebilir
10. Yüksek güvenlik:
PLC’ye yüklenmiş programın kaybolmasını önlemek veya istenmeyen kişiler tarafından görülmesini önlemek için şifre (password) koyabiliriz. Böylece PLC’deki veriler güvenlikte olur.
11. Programı değiştirme kolaylığı:
PLC’deki tüm programlar program yazma aygıtı ile kolayca değiştirilebilir.
PLC’nin yukarıdaki üstünlüklerine rağmen, bazı sakıncaları aşağıdaki gibidir.
1. Yeni teknik:
Bazı mühendisler eski röleli sistemleri yeni PLC programlama tekniğine uyarlayamayabilirler.
2. Sabit kullanım olan yerlere uygun değil:
PLC’nin en büyük üstünlüğü kontrol fonksiyonlarından istenen amaca ulaşmak için kolayca programını değiştirebilmektir. Eğer bu işlevleri değiştirilemez basit bir devre ise çok zaman alabilir.
3. Çevre etkileri :
PLC yüksek sıcaklıklar, titreşim olan yerler ve elektriksel parazitlerin bulunduğu yerler için uygun olmayabilir.
Son Yorumlar